Lưu ý trong lễ gia tiên ở đám cưới hai miền

Mỗi gia đình đều có những yêu cầu, phong tục riêng trong ngày cưới, nên việc thống nhất trước là điều cần thiết, tránh gây ra các tranh cãi không đáng có. Ảnh: Wongphoto.

Lễ gia tiên ở đám cưới bắt buộc phải thực hiện ở cả ngày ăn hỏi và đám cưới, đồng thời, phải thực hiện ở cả nhà trai và nhà gái. Về cách thức, cô dâu chú rể sẽ cùng cha mẹ thắp hương trên bàn thờ gia đình, coi như tưởng nhớ, báo cáo với gia tiên.

Ở miền Bắc:

- Để chuẩn bị cho lễ gia tiên, cha mẹ cô dâu và chú rể đều phải dọn dẹp sạch sẽ bàn thờ, có thể phủ vải đỏ cho thêm phần long trọng.

- Ngoài ra trên bàn thờ cũng cần có một mâm ngũ quả, có gà luộc, xôi gấc để sẵn.

- Khi thắp hương, cô dâu chú rể sẽ mang một phần mâm quả ăn hỏi hoặc tráp xin dâu của nhà trai để thắp hương trên bàn thờ nhà gái.

Cô dâu chú rể sẽ thực hiện nghi lễ gia tiên ở cả lễ ăn hỏi và đón dâu. Ảnh: Wongphoto.

Ở miền Nam:

- Với các gia đình miền Nam, yếu tố thẩm mỹ được đặt lên cao. Về hình thức, lễ gia tiên gồm 1 bàn thờ giả, 1 mâm quả kết hình long phượng. Khi xem ảnh các đám hỏi, đám cưới miền Nam, nhiều người thường cảm thấy lạ lùng khi thấy chiếc bàn thờ dựng ngay tại phòng tiếp khách. Trong văn hóa cưới của miền Nam, đây là bàn thờ giả và cũng là nơi cô dâu chú rể làm lễ gia tiên.

Với những gia đình có địa thế chật hẹp, hoặc không có bàn thờ lớn, để đảm bảo sự trang trọng cho dịp lễ, cha mẹ cô dâu chú rể sẽ đặt làm một bàn thờ giả ngay tại phòng đón khách. Bàn thờ gồm phông màn treo chữ hỷ, câu đối về ngày cưới, lư đồng, cặp mâm quả hình long phượng, hoặc bình hoa. Trên bàn thờ có thể đặt ảnh của ông bà nhưng nếu không có, có thể để trống. Đây chính là điểm khác biệt cơ bản nhất giữa lễ gia tiên ở miền Nam và miền Bắc. Các gia đình ở miền Bắc thường không bao giờ tùy tiện di chuyển bàn thờ và cô dâu chú rể phải thắp hương ở bàn thờ đã đặt sẵn trong gia đình.

Bàn thờ giả với hoa quả long phụng và phông đỏ, chữ xốp cổ điển. Ảnh: Thái Trung - Pi Studio.

Ngoài ra, cô dâu chú rể miền Nam ít khi dùng phông bằng bạt Hi-flex như ngoài Bắc vì nhiều bậc phụ huynh vẫn cho loại phông đó quá trẻ trung, không truyền thống. Phông ở bàn thờ trong đám cưới miền Nam thường bằng vải voan, lụa hay mành tre và treo chữ xốp cổ điển.

- Trong lễ gia tiên miền Nam còn có một phụ kiện cưới không thể thiếu, đó là cặp đèn cầy khắc hình long phượng. Nhà trai sẽ chuẩn bị một đôi đèn cầy (hay còn gọi là nến), loại cỡ lớn, đặt trong mâm tráp để nhà gái dùng đèn này thắp trên bàn thờ tổ tiên nhà gái. Lễ lên đèn chỉ thực hiện một lần, có thể trong lễ ăn hỏi hoặc ngày đón dâu.

Cặp đèn cầy không thể thiếu trong hôn lễ miền Nam. Ảnh: Thái Trung - Pi Studio.

Ở một số gia đình, nếu mâm quả ngày ăn hỏi đã có cặp đèn cầy do nhà trai mang sang và nhà gái đã dùng đèn này để thắp trong lễ hỏi thì đến lễ cưới nhà trai sẽ cần chuẩn bị cặp đèn cầy nữa. Trong lễ cưới, nhà gái sẽ tự chuẩn bị đèn cầy, tự thắp trên bàn thờ. Thông thường, cầy của những người đạo Phật hoặc không có đạo thường là đèn cầy rồng phượng màu đỏ. Đèn cầy của các nhà theo đạo Thiên Chúa thường là màu hồng.

Nhiều người cho rằng trong miền Nam, phần nghi lễ chi tiết thường không phải tuân theo quy định nghiêm ngặt cần có cụ thể những gì, phải khắt khe từng trình tự ra sao mà tùy theo hoàn cảnh gia đình hai bên. Tuy nhiên, với những đôi uyên ương có quê hương ở khác miền hia biệt, bạn cần bàn bạc và tìm hiểu rõ các phong tục tập quán truyền thống tại nhà người bạn đời tương lai để có những chuẩn bị chu đáo nhất cho ngày cưới.